In een wereld waarin de zorg steeds diverser wordt, is het cruciaal dat zorgverleners niet alleen medische expertise bieden, maar ook oog hebben voor de culturele en religieuze achtergronden van hun patiënten. In zijn boek ‘Wilt u weten wat u heeft? pleit Mustafa Bulut, geestelijk verzorger in het Erasmus MC in Rotterdam, voor cultuursensitieve zorg die aansluit bij de unieke leefsituaties en waarden van patiënten.

©Luciano Olz
Bulut schetst de uitdagingen van polarisatie in de zorg, het belang van sensitief taalgebruik en de impact van culturele verschillen in gesprekken over het levenseinde. Hij illustreert dit met praktijkvoorbeelden en geeft concrete handvatten om communicatie en zorgverlening beter af te stemmen op de behoeften van een diverse patiëntenpopulatie.
Cultuur en zorg: een subtiele balans
Een belangrijk thema is de spanning tussen de Nederlandse directheid en de behoefte aan meer indirecte communicatie in andere culturen. Waar een terminale diagnose in Nederland vaak rechttoe rechtaan wordt gebracht, kan dit in andere culturen als schokkend of zelfs onbeleefd worden ervaren. Ook benadrukt Bulut het verschil tussen individuele autonomie, diepgeworteld in de Nederlandse zorg, en collectieve besluitvorming, die in veel andere culturen centraal staat.
Lijden en pijnbestrijding
Daarnaast gaat hij in op de rol van religie en cultuur bij lijden en pijnbestrijding. In sommige tradities wordt pijn als een louteringsproces gezien, wat invloed heeft op keuzes rondom medicatie. Dit vraagt van zorgverleners niet alleen medische kennis, maar ook begrip en respect voor andere perspectieven.
Praktische handvatten voor zorgprofessionals
Bulut biedt concrete adviezen om zorgprofessionals te helpen een meer cultuursensitieve benadering te ontwikkelen:
- Pas je communicatie aan. Breng gevoelige informatie met zorg en context, zodat deze beter aansluit bij de culturele achtergrond van de patiënt.
- Bouw een relatie op. In veel culturen is vertrouwen de basis voor een goede zorgrelatie. Toon oprechte interesse in de patiënt en zijn of haar achtergrond.
- Betrek de familie. In collectivistische culturen is familie vaak de spil in medische besluitvorming. Door hen actief te betrekken, ontstaat er meer wederzijds begrip.
- Let op taalgebruik. Medische termen en directe taal kunnen verwarrend of ongemakkelijk zijn. Een zorgvuldige woordkeuze helpt misverstanden voorkomen.
- Toon flexibiliteit en empathie. Elke patiënt is uniek. Door open en begripvol te zijn, creëer je een zorgomgeving waarin iedereen zich gehoord en gerespecteerd voelt.
Voor wie is dit boek?
‘Wilt u weten wat u heeft?’ is een must-read voor zorgprofessionals die hun cultuursensitiviteit willen vergroten en een brug willen slaan tussen medische zorg en de belevingswereld van hun patiënten.

Wilt u weten wat u heeft? | Mustafa Bulut | 208 p | de Arbeiderspers | € 21,99 | € 11,99 E-book
