Appen met patiënten. Het is steeds vaker een van de manieren waarop we communiceren met patiënten. Maar, met welke mensen uit je praktijk app je, hoe doe je dat veilig en hoe plan je dat in naast je overige werkzaamheden? We vroegen het aan de diabetesverpleegkundigen Sandra van Veluw en Dominique Duijker.

Wij willen vooral kunnen appen met vrouwen met zwangerschapsdiabetes’, zegt Dominique Duijker, diabetesverpleegkundige bij Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk en penningmeester van V&VN Diabeteszorg. ‘Als bij de twintig-wekenscreening blijkt dat een zwangere vrouw verhoogde glucosewaarden heeft, krijgt ze educatie en een bloedglucosemeter. We spreken dan af dat ze tweewekelijks een overzicht van haar glucosewaarden naar ons appt via de BeterDichtbij-app. Wij ontvangen dit bericht in onze mail. Als de waarden uit de pas lopen, wat wil zeggen nuchter hoger dan 5,3 en twee uur na de maaltijden hoger dan 6,8 mmol/l, dan is er meer actie nodig. Dit scheelt ons veel tijd en voorkomt dat vrouwen onnodig vaak naar het ziekenhuis hoeven te komen.’
Diabetesverpleegkundige Dominique Duijker: ‘Toen we ermee begonnen waren we bang dat mensen voor elk wissewasje zouden gaan appen, maar dat is onterecht gebleken’

Veilig
BeterDichtbij is voor het Rode Kruis Ziekenhuis een manier om klantvriendelijk en veilig te communiceren met patiënten. Duijker: ‘We doen het ook met andere mensen, als zij aangeven het prettig te vinden om met ons te appen in plaats van te telefoneren. Voor ons is het ook fijn, omdat we hierdoor minder gestoord worden tijdens het spreekuur. De mensen kunnen ons appen op het moment dat ze een vraag hebben en wij kunnen ze antwoorden in onze eigen tijd. Daarnaast hebben we natuurlijk nog het telefonische spreekuur.’
Hier komt je tekst … Selecteer een deel van de tekst om toegang te krijgen tot de opmaak werkbalk.
Hier komt je tekst … Selecteer een deel van de tekst om toegang te krijgen tot de opmaak werkbalk. Hier komt je tekst … Selecteer een deel van de tekst om toegang te krijgen tot de opmaak werkbalk.
Geen spoedvragen
‘We merken dat mensen het prettig vinden om zo te communiceren’, vervolgt Duijker. ‘Het is wel belangrijk dat ze goed zijn voorgelicht over de mogelijkheden van appen via BeterDichtbij. Ik beantwoord de appjes op gezette tijden. Dat betekent dat mensen soms een paar dagen op een antwoord moeten wachten. BeterDichtbij is dus niet geschikt voor spoedvragen. Mensen moeten bijvoorbeeld ook de notificaties aanzetten in de app, anders weten ze niet wanneer wij hebben gereageerd.’
Concrete vragen
BeterDichtbij heeft een verbinding met Hix, dus appcontacten worden opgenomen in het dossier van de patiënten. Duijker: ‘Toen we ermee begonnen, waren we bang dat mensen voor elk wissewasje zouden gaan appen, maar dat is onterecht gebleken. Mensen appen met concrete vragen, bijvoorbeeld: ik heb tijdens het sporten een hypo gehad. Hoe kan ik dit een volgende keer voorkomen? Omgekeerd spreek ik ook weleens met mensen af dat ik via BeterDichtbij contact met ze zal opnemen. Daarvan maak ik dan een melding in mijn agenda. Laatst ging een patiënt van mij bijvoorbeeld voor een tijd naar Thailand. Toen heb ik met hem afgesproken dat ik twee dagen na zijn aankomst zijn glucosewaarden in LibreView zou bekijken om te kijken hoe zijn lichaam reageert op de tijdsverschillen en de warmte.’
Kinderdiabetesverpleegkundige Sandra van Veluw: ‘We merken dat veel jongeren en ouders het prettig vinden om via de app contact met ons te hebben'
©Bram Petraeus

Een werktelefoon
Bij DiabetesCentraal, het kinderdiabetescentrum van Midden- Nederland, hebben ze eveneens gezocht naar een manier hoe ze laagdrempelig kunnen communiceren met kinderen en jongeren met diabetes type 1 en hun ouders. Sandra van Veluw, regie- en kinderdiabetesverpleegkundige bij DiabetesCentraal zegt hierover: ‘We weten uit ervaring dat jongeren niet of nauwelijks gebruikmaken van platforms waar ze moeten inloggen. Telefoneren doen ze ook liever niet. Daarom appen we tegenwoordig met ze. Dit doen we met een werktelefoon waarop een bedrijfsaccount is aangemaakt. Sturen kinderen of ouders me een whatsappbericht op het moment dat ik niet werk, dan krijgen ze een afwezigheidsmelding. We merken dat veel jongeren en ouders het prettig vinden om via de app contact met ons te hebben.’
‘Bij jongeren die niet therapietrouw zijn, kan het helpen om af en toe een motiverend berichtje te sturen’
‘Hoe gaat het met je?’
‘We gebruiken whatsapp niet standaard voor iedereen, maar vooral voor de jongeren die baat hebben bij deze extra ondersteuning’, zegt van Veluw. ‘Bij jongeren die niet therapietrouw zijn, kan het bijvoorbeeld helpen om af en toe een informerend of motiverend berichtje te sturen. Ik vraag dan: Lukt het allemaal een beetje? of: Hoe gaat het met je? Ook hebben we weleens een groepsapp gemaakt met een aantal collega’s en ouders van een kindje waarbij net diabetes type 1 is gediagnosticeerd. Je kunt de mensen dan heel laagdrempelig ondersteunen in deze moeilijke opstartfase. We letten wel goed op wat we via whatsapp delen. We sturen geen medische details of gevoelige informatie.’
E-consult
Omdat whatsapp inmiddels een onderdeel is van de communicatie met jongeren en hun ouders, is het belangrijk dat deze informatie terug te vinden is in het patiëntendossier. Van Veluw: ‘Als het om iets groots gaat, maken we hier altijd een notitie van in het dossier. Soms app je meerdere keren met een kind of ouder. Als dit meer dan vijftien minuten heeft geduurd, vatten we dit samen in het dossier als een e-consult. Zodra we merken dat het appgesprek langer gaat duren of over medische zaken gaat, dan verwijzen we mensen naar het telefonisch spreekuur of plannen we een videoafspraak in. We merken vooral dat door het appen de lijntjes kort en laagdrempelig zijn, waardoor we mensen snel en makkelijk kunnen ondersteunen.’
Patiëntenportaal
Bij DiabetesCentraal worden medische informatie, afspraken en uitslagen gecommuniceerd via het online patiëntenportaal MijnAntonius. Op de website diabetescentraal.nl vinden mensen veel algemene informatie over diabetes en de werkwijze op de poli.