Eind 2023 bezocht ik een lezing van de Upper Egypt Diabetes Association (UEDA) in Aswan. Ik hoefde er niet voor te reizen, want het werd gegeven in een hotel honderd meter vanaf ons appartement. Er waren ongeveer zestig artsen. Ik was de enige verpleegkundige. De lezingen waren vooral gericht op diabetescomplicaties en hoe je deze kunt behandelen. Ook passeerden veel nieuwe diabetesmedicijnen de revue. Deze medicijnen zijn veel te duur voor een groot deel van onze patiënten. Bijvoorbeeld Sitagliptine kost 405 EGP (€ 4,-) voor dertig tabletten. Terwijl metformine en Gliclazide respectievelijk maar 36 en 27 EGP kosten.
Ik had daarna een interessante discussie aan de koffietafel met een van de sprekers over de bereikbaarheid van deze nieuwe medicijnen voor ‘de gewone’ mensen met diabetes in ons ziekenhuis. De meeste mensen zijn hier niet verzekerd voor medicijnkosten. Alleen kinderen krijgen gratis insuline en 150 teststrips per maand. Hij had er geen antwoord op. Het voorschrijfbeleid wordt in Egypte sterk beïnvloed door de farmaceutische industrie. Artsen krijgen zeer frequent bezoek van de farmacie met speciale aanbiedingen, zodat ze er zelf ook van profiteren. Een praktijk die in Nederland niet meer bestaat, hoop ik.
De nieuwere diabetesmedicijnen, zijn niet alleen duur maar ook moeilijk verkrijgbaar. Onze apotheker wil ze niet bestellen, want bijna niemand koopt ze en dat betekent dat hij er geld op toe moet leggen. Ook als hij op verzoek van een arts een bepaald middel moet bestellen, doet hij dit voor veertien dagen. Dat is heel normaal hier. Dit doen ze omdat mensen meestal voldoende geld hebben voor een recept van veertien dagen. Het is onzeker of iemand het middel opnieuw kan kopen. Zo niet, dan stopt de behandeling.
Zomaar zelf besluiten meer medicatie in te nemen. Levensgevaarlijk!
Ik sprak laatst een mevrouw die vertelde dat ze was gestopt met haar medicijnen voor haar diabetes type 2. Een week voordat ze naar de dokter moest, startte ze weer en kocht iets meer van het medicijn. Haar gedachte was: ik neem overal twee keer zoveel van, dan zijn mijn glucosewaarden wel goed als ik bij de dokter bloed moet laten prikken. Jullie begrijpen mijn reactie. Ik kon het niet geloven. Zomaar zelf besluiten meer medicatie in te nemen. Levensgevaarlijk!
Vorige keer schreef ik over het openen van een verpleegkundige diabeteskliniek. Inmiddels zijn we gestart. We geven twee dagen per week diabetesverpleegkundige assistentie. De internist stuurt slecht gereguleerde patiënten door naar mij en mijn collega. We trainen daarbij twee Egyptische verpleegkundigen on the job. Als ze goed getraind zijn, nemen ze ons werk over.
De volgende keer ga ik in op de uitkomst van een diabetesonderzoek waarbij we evidence based kunnen laten zien wat ons educatieplan is.
