Femke Tillemans is in dienst van ZorgBrug en werkt als verpleegkundig specialist op de diabetespoli van het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda. Momenteel is zij onder meer betrokken bij het project ‘Diabetes Mellitus type 2 – Een warme overdracht’. Binnenkort zal het project geëvalueerd worden, maar aan DiabetesPro vertelt Tillemans alvast wat het project behelst en wat het inhoudt om te werken voor ZorgBrug.

Femke Tillemans, verpleegkundig specialist ‘Het aantal mensen met diabetes neemt toe, evenals de complexiteit ervan’

De beste zorg, op de beste plek. Dat is de slogan van ZorgBrug, de werkgever van Tillemans. Bij ZorgBrug werken ruim honderd gespecialiseerde verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten. Zij worden ingezet op plekken waar de zorg het beste geleverd kan worden. Of dat nu thuis, in het ziekenhuis, bij de huisarts of in een zorginstelling is. ZorgBrug is onder andere actief in de regio Gouda en Zoetermeer. De instelling verzorgt ook scholingen voor andere zorgorganisaties en professionals, waarin het overbrengen van specialistische (verpleegkundige) kennis centraal staat.

Warme overdracht

Momenteel loopt bij ZorgBrug, in samenwerking met Mediis en het Groene Hart Ziekenhuis, het project ‘Diabetes Mellitus type 2 – Een warme overdracht’. Het project heeft tot doel mensen met diabetes type 2 die onder behandeling staan van het GHZ en die net zo goed behandeld kunnen worden in de eerste lijn, terug te verwijzen naar hun eigen huisarts. Een diabetesverpleegkundige begeleidt deze cliënten met een warme overdracht. Het projectteam bestaat naast Femke Tillemans uit: Wilma de Vette, diabetesverpleegkundige bij ZorgBrug, Renatha Rietveld-Deelen, huisarts en kaderhuisarts diabetes i.o. en Lida van der Maat, praktijkconsulent kwaliteitsteam DM en Ouderenzorg bij Mediis.

‘Als wij willen dat de zorg behapbaar blijft qua menskracht en kosten, dan moeten we de zorg anders organiseren’  

Complexere zorg

‘De diabeteszorg wordt steeds complexer’, zegt Tillemans. ‘Het aantal medicijnen breidt zich uit en de technische genezing van diabetes komt steeds dichterbij. Daarbij groeit de aandacht voor gedragsverandering en leefstijl binnen de behandeling. Al deze nieuwe inzichten en behandelmethodes vragen om meer kennis en een andere benadering. Als wij willen dat de zorg behapbaar blijft qua menskracht en kosten, dan moeten we de zorg anders organiseren. Het project ‘Diabetes Mellitus type 2 – Een warme overdracht’ is hiervan een voorbeeld.’

‘In de wondzorg is de transmurale zorg al goed van de grond gekomen’

Korte lijntjes

In de eerste lijn is de kennis over de complexe diabeteszorg niet altijd aanwezig. Tillemans: ‘Daarom blijven mensen soms in de tweede lijn hangen, terwijl ze ook goed geholpen zouden kunnen worden in de eerste lijn. Met het project ‘Diabetes Mellitus type 2 – Een warme overdracht’, kijken we hoe we deze mensen terug kunnen begeleiden naar de eerste lijn. Dit betekent dat de diabetesverpleegkundige uit het ziekenhuis meegaat naar het eerste consult bij de huisarts of praktijkondersteuner om te zorgen voor een goede overdracht. Ook scholing en telemonitoring kunnen bijdragen aan een goede overgang naar de eerste lijn. We willen de lijntjes kort houden, zodat we optimaal gebruik kunnen maken van elkaars kennis en kunde. Momenteel zitten we nog in een projectfase, maar binnenkort gaan we dit evalueren en kijken of en hoe we dit kunnen implementeren in de toekomst.’

Wondzorg als voorbeeld

In de wondzorg is de transmurale zorg al goed van de grond gekomen. Hier werken de verpleegkundig specialisten zowel in de eerste als in de tweede lijn. Zij zien de cliënten in de eerste lijn en kunnen ze, als dat nodig is, doorverwijzen naar de tweede lijn. Bijvoorbeeld als ze gezien moeten worden door een chirurg. Aansluitend kunnen ze de mensen ook weer laagdrempelig terugverwijzen naar de eerste lijn. Tillemans: ‘De VS’ers zijn hier in de lead. Hun zorg wordt ingekocht door de eerste of tweede lijn, of net waar de zorg nodig is. ZorgBrug is hun werkgever en daarmee ook verantwoordelijk voor alle verplichtingen die dit met zich meebrengt.’ Volgens de visie van ZorgBrug wordt de gespecialiseerde verpleegkundige of de verpleegkundig specialist gekoppeld aan een cliënt. De professional volgt de cliënt daar waar hij of zij zorg nodig heeft, of dat in de eerste of tweede lijn is, in de thuiszorg of in een zorginstelling. Tillemans: ‘Nu is wondzorg niet helemaal te vergelijken met diabeteszorg. Binnen wondzorg spelen praktijkondersteuners bijvoorbeeld een kleinere rol, maar het is wel leerzaam om te kijken hoe zij dit hebben georganiseerd.’

Actief binnen V&VN Diabeteszorg

Binnen ZorgBrug zijn de lijnen met andere collegaverpleegkundigen kort. ‘Ik maak niet alleen deel uit van het diabetesteam, maar ook van de vakgroep Verpleegkundig Specialisten. Je kijkt over de schotten van de eerste en tweede lijn heen en dat geeft je een bredere kijk. Ik heb meerdere taken, naast het draaien van poliklinische spreekuren, ben ik nu onder andere betrokken bij het project Een warme overdracht. Binnen ZorgBrug is er ook veel ruimte om ons vak te profileren. Veel van mijn collega’s zijn actief binnen de V&VN. Zelf zit ik in het bestuur van de V&VN Diabeteszorg, ook om de connectie en samenwerking tussen de diabetesverpleegkundigen en verpleegkundig specialisten te verbreden.’

Inhuren

Tillemans werkt nu als enige verpleegkundig specialist op de diabetespoli van het GHZ. ‘Hierdoor heb ik weinig tijd om werkzaamheden buiten het ziekenhuis op te pakken. Ik hoop dat dit anders wordt als er een tweede verpleegkundig specialist bijkomt. Het GHZ koopt mijn zorg in voor een bepaald aantal uren. Als ik vanuit het ziekenhuis of vanuit een andere organisatie wordt gevraagd om mee te werken aan wetenschappelijk onderzoek of het geven van een scholing, overleg ik met ZorgBrug of dit past binnen mijn uren of dat ik hier extra voor moet worden ingehuurd.’

Zo efficiënt mogelijk

Tillemans ziet toekomst in de werkwijze van ZorgBrug. ‘Het aantal mensen met diabetes neemt toe, evenals de complexiteit ervan. Zoals het nu gaat, kunnen ziekenhuizen en de huisartsenpraktijken het op termijn niet meer bolwerken. De zorg moet anders worden ingezet. Organisaties als Zorgbrug, waarvan er maar weinig zijn in het land, kunnen dit oppakken omdat ze overstijgend werken, ze hebben geen belangen in de eerste of tweede lijn. ZorgBrug faciliteert ons bovendien bij het opleiden van professionals en organisaties in de complexiteit van zorg. We kennen de problematiek van beide lijnen en van de thuiszorg en de zorginstellingen. Natuurlijk kun je bij veranderingen in het zorgsysteem niet over één nacht ijs gaan, want je hebt te maken met veel autoriteiten, visies en belangen. Maar een systeem waarbij de cliënt de zorg krijgt op de meest geschikte plek en waarbij zorgprofessionals en kosten zo efficiënt mogelijk worden ingezet, zou wel het streven moeten zijn.’