‘Geneeskunde gaan studeren als je diabetes type 1 hebt. Dat werd niet toegejuicht eind jaren tachtig. Mijn eigen kinderarts dokter Rouwé geloofde er wel in, maar veel andere artsen raadden het me af. Te veel stress in combinatie met onregelmatige diensten. Maar ik was eigenwijs en zou bewijzen dat ik het wel kon. En dat is gelukt.’
Aan het woord is Per Winterdijk, kinderarts en diabetoloog bij Diabeter Deventer. Niet zo lang nadat Per Winterdijk op zijn vierde de diagnose diabetes type 1 kreeg, verhuisde het gezin Winterdijk van Terschelling naar het vasteland. Hier kwam Per onder behandeling bij een ziekenhuis in Groningen. ‘Ik herinner me hier niet veel van’, zegt Winterdijk, ‘maar de kinderarts zei tegen mijn ouders dat ik niet veel ouder dan 42 zou worden. Dat is altijd in mijn hoofd blijven hangen. Omdat het in die tijd niet lekker liep met mijn diabetes, vroegen mijn ouders om een second opinion. Zo kwamen we terecht in het UMCU bij dokter Rouwé. De eerste keer dat ik daar kwam met mijn moeder, viel ik van mijn stoel van verbazing: de dokter begon tegen mij te praten. Voor het eerst voelde ik me onderdeel van het gesprek. Vanaf dat moment ging het met mijn diabetes ook beter. Dokter Rouwé is altijd een voorbeeld voor me gebleven.’
Diabeteswereld ingerold
‘Toen ik geneeskunde ging studeren, wist ik vrij snel dat ik kinderarts wilde worden. Na mijn specialisatie ben ik in een perifeer ziekenhuis in Zutphen gaan werken. Hier werd me gevraagd om de kinderen met diabetes te behandelen, dat leek logisch omdat ik het zelf ook had. Zo ben ik de diabeteswereld ingerold. Al snel merkte ik dat kennis, specialisatie en centralisatie belangrijk waren om goede diabeteszorg te kunnen leveren. Henk Veeze en Henk- Jan Aanstoot waren destijds net met Diabeter gestart in Rotterdam en ik besloot daar een kijkje te gaan nemen. Korte tijd daarna (2008) vroegen ze of ik me bij Diabeter wilde aansluiten, met als doel een vestiging in het oosten van het land te openen. Zo gezegd, zo gedaan.’
‘Twee jongens met diabetes type 1 uit mijn praktijk hielpen mij bij het bouwen van mijn eigen DIY-systeem’
Opeens ging het niet meer
‘Rond 2005 kreeg ik veel last van schommelende en onvoorspelbare glucosewaarden. Ook voelde ik hypo’s niet meer aankomen. Iedereen dacht dat het kwam door de diensten en drukte op mijn werk. Ik zette ‘s nachts de wekker om mijn glucosewaarden zo nodig bij te sturen. Als één van de eerste Nederlanders ging ik een insulinepomp in combinatie met een glucosesensor gebruiken. Maar niets hielp. Op een gegeven moment was ik zo moe, dat ik ben uitgevallen. Ik kreeg het advies om met een psycholoog te gaan praten. Eenmaal thuis merkte ik dat ik fysieke klachten had die ik niet kon thuisbrengen. Op mijn verzoek deed mijn internist nader onderzoek en daaruit bleek dat ik een glutenallergie had. Toen ik daarvoor een dieet ging volgen, ging alles gelukkig snel weer beter.’
Positief effect
Het hebben van diabetes kent weinig voordelen, maar toch heeft het regelmatig een positief effect op het werk van Winterdijk. ‘Als kinderarts bouw je een langdurige relatie op met ouders en kinderen. De meesten weten dat ik diabetes type 1 heb. Dit geeft een extra dimensie aan de gesprekken. Mensen vragen vaak: “Heb jij dit ook?” Ik weet hoe het voelt om een hypo en hyper te hebben en heb natuurlijk al zoveel meegemaakt met mijn diabetes.’
Leuke fietsclub
Het feit dat Winterdijk diabetes heeft, levert soms ook bijzondere situaties op. ‘Een man die bij mij op het spreekuur kwam, had zo’n angst voor hypo’s dat hij niet meer durfde te sporten. Adviezen vanachter mijn bureau hielpen een beetje, maar onvoldoende. Op een gegeven moment heb ik voorgesteld om een keer samen te gaan fietsen om te kijken wat er nu precies gebeurde. Dat had ik waarschijnlijk niet gedaan als ik zelf geen diabetes had gehad. De man in kwestie heeft zijn hypoangst overwonnen en we hebben hier een leuke fietsclub aan overgehouden.’
‘Ik had de hele nacht doorgeslapen. Ik wist niet wat me overkwam’
Zij leerden mij loopen
‘In de tijd dat het Do It Yourself-loopen opkwam, sprak ik een jongen die een technische studie deed. Ik vroeg hem een artikel te lezen over het bouwen van een eigen algoritme in combinatie met een pomp en sensor. Drie maanden later kwam hij op het spreekuur en liet zien dat hij zijn eigen DIY-systeem had gebouwd. Ik vond het superinteressant maar ik hoorde allemaal termen waar ik niets van begreep. Ik dacht: als ik deze mensen wil blijven begeleiden, moet ik me hierin gaan verdiepen. Hij en nog een andere jongen hebben mij vervolgens geholpen mijn eigen loopsysteem te bouwen. Ik kan het me nog goed herinneren. De eerste nacht dat ik heb geslapen met mijn DIY-systeem werd ik wakker met een waarde van 5,3 en had ik de hele nacht doorgeslapen. Ik wist niet wat me overkwam. Het was zo’n openbaring.’
De diabetespraktijk van de toekomst
Winterdijk verwacht dat ze bij Diabeter in de toekomst meer aandacht gaan besteden aan de mentale impact van diabetes. ‘Door de komst van de techniek zien we steeds meer mensen met hele mooie HbA1c’s en TiR’s. Hierdoor zal er meer ruimte ontstaan om met mensen in gesprek te gaan over de mentale impact van diabetes. Samen met kinderarts Henk-Jan Aanstoot en psycholoog Giesje Nefs onderzoeken we momenteel hoe we dit op een structurele manier kunnen integreren in onze werkwijze. Daarnaast stappen we meer en meer af van het dogma dat je elkaar vier keer per jaar moet zien. Wel willen we waarborgen dat, door de jaren heen, alle metingen goed worden gedaan en worden bijgehouden. Kortom we willen naar een situatie waarin mensen de aandacht en begeleiding krijgen waar ze behoefte hebben. Oftewel, zoals Henk-Jan het noemt, High Tech & High Touch.’
