Internationaal is obesitas aangemerkt als een chronische ziekte. In het verlengde hiervan werd op initiatief van Partnerschap Overgewicht Nederland* de multidisciplinaire richtlijn ‘Overgewicht en obesitas bij volwassenen’ ontwikkeld. In de nieuwe richtlijn worden zes stappen beschreven voor een optimale behandeling van volwassenen met overgewicht en obesitas.
1. Vraag toestemming
Overgewicht ligt bij veel mensen gevoelig. Daarom is het belangrijk een veilige omgeving te creëren. Boon: ‘Breng overgewicht zorgvuldig ter sprake. Uit onderzoek blijkt dat veel mensen die te zwaar zijn de benadering van zorgprofessionals over hun gewicht als stigmatiserend ervaren. Geef daarom nooit zo maar een advies, maar vraag altijd om toestemming om het over het gewicht te hebben.’
2. Bepaal het GGR
Geeft iemand toestemming om het over het gewicht te hebben, dan kun je samen het Gewichtsgerelateerde gezondheidsrisico (GGR) bepalen op basis van het gewicht, BMI, buikomtrek en comorbiditeit. Hiervoor kun je de factsheet van behandelovergewicht.nl gebruiken.
3. Onderzoek oorzaken
Vervolgens is het belangrijk de onderliggende oorzaken en/of bijdragende en/of instandhoudende factoren die ten grondslag liggen aan het overgewicht of de obesitas in kaart te brengen. Hiervoor kun je vragen of de patiënt de vragenlijst op checkoorzakenovergewicht. nl in wil vullen, zodat je dat de volgende keer kunt bespreken. Soms is ook aanvullend lichamelijk of medisch onderzoek nodig.
4. Bespreek intrinsieke motivatie
Inventariseer of de patiënt in het verleden al eens heeft geprobeerd om gewicht te verliezen en hoe dit is gegaan. Je onderzoekt tevens wat de intrinsieke motivatie van iemand is om af te vallen. De ene persoon heeft als wens weer met zijn kleinkinderen te kunnen spelen, de ander wil graag meer zelfvertrouwen en een positiever zelfbeeld en weer een ander wil zijn eigen gezondheidsrisico’s verminderen nadat recent een naaste is overleden aan de gevolgen van diabetes type 2.
5. Breng de uitkomstmaten in kaart en maak een behandelplan op maat
Bespreek samen met de patiënt waar hij of zij wil uitkomen na de behandeling op basis van de relevante uitkomstmaten gewicht, BMI, buikomtrek, lichaamssamenstelling, kwaliteit van leven en comorbiditeiten Maak een behandelplan op maat, op geleide van de bevindingen in stap 2,3 en 4.
6. Zorg dat de behandeling gestart, gemonitord en geëvalueerd wordt
Obesitas is een chronische ziekte, waarbij een vorm van monitoring of begeleiding nodig blijft, zodat tijdig bijgestuurd kan worden als er sprake is van opnieuw of verdere gewichtstoename.
* De multidisciplinaire richtlijn ‘Overgewicht en obesitas bij volwassenen’ kwam tot stand onder leiding van prof. dr. Liesbeth van Rossum, met medewerking van ruim veertig organisaties en (para)medische beroepsverenigingen en werd gefinancierd door het Ministerie van VWS.
