Vier jaar geleden reisde verslaggever Peter de Graaf af naar het Brabantse Leende. Veel inwoners van het dorp hadden het bourgondische leven afgezworen om zich aan te sluiten bij de ‘Real Meal Revolution, kortweg ook wel het low carb-high fat dieet genoemd. Hoe gaat het nu met ze? Nog altijd op dieet? En kennen ze de waarschuwingen over hun leefwijze?

Toen de bloedglucosewaarden van Eric Kerhofs (62) te hoog bleken, stelde huisarts Norbert hem voor de keuze: ‘Je kunt de komende jaren allemaal pillekes gaan slikken en misschien moet je wel gaan spuiten, of je gaat aan de koolhydraatarme voeding.’ Die keuze was snel gemaakt. Kerhofs ging aan de volle Griekse yoghurt, bloemkoolrijst, wortelfriet, courgettespaghetti, getoaste koolhydraatarme boterhammen, roomboter, kaas, vlees, vis, noten, heel veel groenten en nog veel meer ‘pure’ voedingsproducten met weinig koolhydraten. De kilo’s vlogen eraf en na drie maanden waren zijn glucosewaarden weer goed en hoefde hij geen pillen meer te slikken.

1.000% meer Griekse yoghurt

In 2017 organiseerden de initiatiefnemers van het ‘GezondDorp’, sportarts Hans van Kuijk (54) en huisarts Norbert van den Hurk (41), een eerste informatieavond in een restaurant naast de kerk. Deze werd door 150 bewoners bezocht. Voor een tweede infoavond weken de artsen uit naar een conferentiezaal. Daar kwamen maar liefst 500 mensen op af. ‘Ik weet nog goed dat ik er naartoe fietste’, zegt Van Kuijk. ‘Ik weet niet wat ik zag. Iedereen fietste of liep naar dat hotel. Het was een ware uittocht uit het dorp. Het gevolg was dat een tijd later in de database van Van den Hurk 250 mensen stonden die koolhydraatarm gingen eten en die hij in de gaten hield.’ Bij de plaatselijke Plus-supermarkt steeg de verkoop van Griekse yoghurt met meer dan 1.000 % en bij cafetaria ’t Klumpke stond op het uithangbord: ‘Eet u koolhydraatarm, vraag naar onze kaart.’

Leefstijlspreekuur

Ruim twee jaar geleden maakten de artsen enkele resultaten van de pilot bekend: van de bijna 250 deelnemers had 70 procent (175 mensen) het dieet van weinig koolhydraten en veel vetten een volledig onderzoeksjaar volgehouden. Zij zagen hun gewicht met gemiddeld 5,5 kilo afnemen. Door de coronacrisis is het onderzoek wat meer op de achtergrond geraakt. Maar volgens Van den Hurk komen nog zeker 150 deelnemers van het eerste uur langs voor een jaarlijkse controle. Volgens supermarkteigenaar Smetsers is de grootste verdienste van het project is dat het dorp gezonder is geworden en dat veel mensen meer zijn gaan letten op hun voeding. ‘Ze kijken naar de etiketten op de verpakking en gaan bewuster om met hun eten.’

Kritiek op project

Het gezondheidsproject heeft al veel aandacht gekregen, maar er klinkt ook kritiek. Zo waarschuwt het Voedingscentrum voor mogelijke schadelijke effecten op de langere termijn van het ‘laag-koolhydraat-hoog-vet-dieet’. ‘Alleen goede wetenschappelijke studies, met bijvoorbeeld een goede controlegroep, kunnen hierin meer duidelijkheid scheppen’, zegt een woordvoerder van het Voedingscentrum.

Martijn Katan, hoogleraar voedingsleer aan de VU in Amsterdam, is positief over het initiatief GezondDorp. ‘Obesitas is een omgevingsziekte; verandering van de leefomgeving is de sleutel tot het verminderen van vetzucht’ Sommige van hun dieetadviezen, zoals over volle yoghurt, kaas en vlees, noemt hij minder gezond.

Het hele artikel ‘Het Brabantse dieetdorp Leende leeft op wortelfriet en bloemkoolrijst’ is te lezen op Volkskrant.nl,  Peter de Graaf, 27 september 2021